ΟΙ ΤΑΞΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΣΣΔ ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1917-1923 ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1923-1930

Στο μνημειώδες έργο του, το αφιερωμένο στην ιστορία της ΕΣΣΔ, ο Σαρλ Μπετελέμ αποφεύγει συστηματικά κάθε προσπάθεια να περιγράψει τις ιστορικές εξελίξεις σαν μια μονολιθική πραγμάτωση των ιδεών των Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν ή του Στάλιν. Εξετάζοντας την περίοδο μετά τον θάνατο του Λένιν, ο Σαρλ Μπετελέμ αναλύει σ’ αυτόν τον τόμο τη συγχώνευση των αντιφάσεων που θεωρήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1920 σαν «γενική κρίση» της Νέας Οικονομικής Πολιτικής· κάτι που εκφράζει, στην πραγματικότητα, τις παραμονές της «μεγάλης στροφής», την αποτυχία των προσπαθειών για μιαν εργατο-αγροτική συμμαχία στην ΕΣΣΔ. Για πρώτη φορά θίγεται το ζήτημα της αλληλεπίδρασης των κοινωνικών μετασχηματισμών με την εξέλιξη του μπολσεβίκικου «ιδεολογικού συστήματος», που απέκλινε σημαντικά από τον επαναστατικό μαρξισμό.